Fundusze inwestycyjne są formą wspólnego inwestowania. Polegają one na zbiorowym lokowaniu środków pieniężnych, które wpłacane są przez uczestników danego funduszu.
Uczestnikami funduszy inwestycyjnych mogą osoby indywidualne (fizyczne), osoby prawne (np. przedsiębiorstwa) jak również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Pomysł wspólnego inwestowania zrodził się w Holandii
Autorem idei funduszy inwestycyjnych jest Abraham van Ketwich, holenderski kupiec i pośrednik. Podstawowe typy, rodzaje funduszy inwestycyjnych na światowym rynku finansowym to fundusze otwarte oraz zamknięte.
Te pierwsze charakteryzuje zmienna liczba tytułów w funduszu jednostek uczestnictwa. Fundusze zamknięte z kolei charakteryzuje stała liczba tytułów uczestnictwa certyfikatów inwestycyjnych.
W Polsce, dodatkowo istnieje jeszcze jeden typ funduszu inwestycyjnego.
Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty (SFIO) stanowi połączenie funduszu otwartego z funduszem zamkniętym. Wyróżnić można także fundusze statutowe oraz tzw. typy umowne.
Inny podział funduszy inwestycyjnych to obszar inwestycji, lokalizacja emitentów, cechy emitentów. Fundusze inwestycyjne między sobą różnią się, a ów różnicę stanowi poziom ryzyka. Różnice tyczą się również horyzontem czasowym inwestycji i ich celem.
Jak działają fundusze?
Fundusz inwestycyjny, realizując swój cel, powinien realizować swoją politykę inwestycyjną. Jest to generalna wytyczna, jaką powinien kierować się dany fundusz, realizując politykę inwestycyjną.
Dopuszcza się cele inwestycyjne funduszu otwartego albo specjalistycznego otwartego, określa je ustawa. Z kolei cele inwestycyjne funduszy zamkniętych mogą być określone dowolnie.
Każdy podmiot może skorzystać z z usług funduszu inwestycyjnego. Celem inwestycji może być pomnażanie kapitał, utrzymanie wartości i przychody, optymalizacja podatkowa, oszczędzanie w dłuższej perspektywie czasowej. Korzyścią może stać się wspólne inwestowanie, elastyczność funduszu, dywersyfikacja portfela, przejrzystość, porównywalność, szeroka oferta a także bezpieczeństwo.